Sociaal denken, duurzaam doen
In de vestiging Zwolle-Zuid van Stichting Kringloop Zwolle is het nooit stil. Hier komen spullen binnen en worden ze weer verkocht, met zo min mogelijk afval. Ze worden gesorteerd, verspreid, gewogen en op potentie gecontroleerd. Maar wat écht telt: mensen. ‘Soms is het ingewikkeld, soms frustrerend, maar meestal prachtig,’ zegt bedrijfsleider Bianca Schutte. ‘Zeker als iets lukt. Dan voel je: dáár doen we het voor.’ Achter de schermen van deze spilvestiging gaat een wereld schuil van logistiek, improvisatie, duurzaamheid en sociale betrokkenheid.
Sinds Bianca zes jaar geleden begon bij Kringloop Zwolle-Zuid, is er veel veranderd. ‘De organisatie is nu ondernemender, meer circulair. Daarnaast werden we onderdeel van circulair ambachtsnetwerk WaardeRing, waardoor het werk groter en complexer is. Mooier ook.’ Zwolle-Zuid is het logistieke hart van Stichting Kringloop Zwolle. Alles begint hier: de inname van spullen, de eerste selectie, het sorteren, het doorzetten naar andere vestigingen. Een kloppend knooppunt voor circulaire ambities én sociale betrokkenheid.
‘Er zijn twee innamepunten: in Zwolle-Zuid en op de milieustraat van ROVA’, vertelt Bianca. ‘Daar wordt gefilterd wat nog heel en bruikbaar is. Bij ROVA nemen we vooral kleine en bruikbare spullen in, want er is maar één container en logistiek moet het haalbaar zijn om de goederen naar de winkels te vervoeren.’ Daarnaast haalt de vrachtwagen op verzoek spullen bij de inwoners van Zwolle. ‘Onze chauffeurs beoordelen de artikelen: is dit nog goed? Kan het heel? Is het verkoopbaar? Het is vergelijkbaar met het proces bij de aanname van Zwolle-Zuid.’
Niet alles dat binnenkomt is direct verkoopbaar, maar dat betekent niet dat het geen waarde heeft. Veel spullen, zoals metaal of textiel, kunnen worden gerecycled als monostromen. En sommige materialen, zoals massieve tafelbladen, worden bewaard voor creatieve circulaire projecten binnen WaardeRing. ‘Dat vergt duidelijke instructies’, zegt Bianca. ‘Anders denken de mensen: waar gáát dit over. Maar als je vertelt dat keramiek wordt omgevormd tot bakstenen, of cd’s tot kaarsenhouders, dan denken ze: gaaf! Omdat hier me(d)ewerkers komen en gaan, moet je het blijven herhalen.’
De logistiek is een voortdurende puzzel. Spullen die binnenkomen moeten worden verdeeld over Veerallee, Ceintuurbaan, de Schatkamers en de Winkel van Waarde. Iedereen krijgt dezelfde soort artikelen aangeleverd, grofweg verdeeld als grootgoed, kleingoed en textiel. Alleen de artikelen voor de Schatkamers en de Winkel van Waarde worden gefilterd. ‘Dat is geen wetenschap maar intuïtie’, zegt Bianca. Met dezelfde vrachtwagen bevoorraadt Zwolle-Zuid ook Noggus&Noggus in Hasselt, Dalfsen en Ommen qua kleding, wisselt meubels uit, neemt afval mee uit Hasselt omdat daar geen grote containers zijn, en verzorgt de textielcontainers in Dalfsen en Ommen.
‘Zo’n twintig vaste medewerkers ondersteunen een grote groep vrijwilligers met verschillende motivaties, bijvoorbeeld met mensen die (nog) niet in het reguliere werkveld terecht kunnen,’ zegt Bianca. ‘Die hebben behoefte aan iemand bij wie ze terecht kunnen, aan structuur, een veilige plek en weinig ruis van buitenaf. Ze draaien elk hun eigen tijdvak, vanaf twee uur per week.’ Daar is veel flexibiliteit nodig: bij ziekte moet de hele boel worden omgegooid. ‘Soms heeft iemand behoefte aan een praatje. En ook al wacht het werk: dan nemen we daar tijd voor. Het is mooi om te zien hoe iemand zich hier kan ontwikkelen. Komen ze heel onzeker, zonder eigenwaarde binnen, gaan ze een tijd later fluitend naar een nieuwe, betaalde baan.’ Betaalde medewerkers leren al doende. ‘We nemen mensen aan op gevoel. Je kunt dit werk niet leren uit een boekje.’
De ambitie van Zwolle-Zuid reikt verder dan hergebruik alleen. Het gaat ook over bewustwording. Bianca droomt van grote borden in de winkel: met visuals die het hele proces tonen, van oude kaars tot nieuwe kaars, van keramiek tot bakstenen, van ordners tot recyclebare monostromen. ‘Als mensen zien wat we doen, dan begrijpen ze het ook.’ Een eerdere poging om dat te laten zien, was de Kringlopera: een theatrale voorstelling waarin spullen een verhaal kregen, en hun tocht door de kringloop visualiseerden. ‘Dat was zó mooi. De buurt schreef verhalen, er was een koor uit de wijk, echte acteurs, subsidie van het Cultuurfonds. Alles zat erin. Wie weet is dat ooit weer mogelijk.’
‘Wij zijn het beginpunt van de inname’, zegt Bianca. ‘Als er voor de WaardeRing nieuwe materialen moeten worden bewaard, is het goed om te overleggen. Wat gebeurt er met de betreffende spullen? Moet het droog staan? Waar moet het heen? Hebben we plek? Om het uit te rollen heb je praktijkkennis nodig. Als we vanaf het begin mee kunnen denken, maken we het mogelijk.’
En dat is wat Kringloop Zwolle-Zuid als kern van de hele stichting steeds weer doet: meebewegen met de vaart der volkeren, de circulariteit en de inclusiviteit. Het is een plek waar het onmogelijke mogelijk wordt gemaakt, elke dag opnieuw. Met mensen, spullen, en heel veel liefde voor beide.
